Cú giảm giá kỳ lạ vào rạng sáng là chuyện gì vậy? Đừng cứ chăm chăm nhìn vào việc Fed có giảm lãi suất hay không nữa, ngòi nổ thực sự nằm ở phía bên kia Thái Bình Dương — lần này Ngân hàng Trung ương Nhật Bản thực sự định ra tay rồi.

Nói trắng ra chỉ có một logic: van tiền toàn cầu sắp bị siết lại.

Mười mấy năm qua chơi kiểu gì? Lãi suất Nhật Bản gần như bằng 0, các tổ chức tài chính đi vay yên điên cuồng (chi phí gần như bằng không), đổi thành USD để gom hàng — trái phiếu Mỹ, cổ phiếu công nghệ, tiền mã hóa mua hết. Trò "arbitrage yên Nhật" này chính là bàn tay vô hình đẩy giá mọi loại tài sản lên cao.

Nhưng bây giờ mọi chuyện thay đổi: Nhật Bản sắp tăng lãi suất. Chi phí vay tăng, luật chơi đảo lộn. Những người chơi đòn bẩy bắt đầu hoảng loạn đóng vị thế — bán trái phiếu Mỹ đổi lại yên, rồi rút lui thần tốc.

Tất cả những biến động kỳ lạ bạn thấy, đều liên kết với nhau:

**Tại sao thị trường trái phiếu lại nổ tung?**
Kỳ vọng giảm lãi suất vẫn còn, nhưng lợi suất trái phiếu dài hạn lại tăng vọt? Vì lực mua lớn nhất (vốn Nhật) đang rút chạy! Bán tháo ồ ạt, giá trái phiếu lao dốc, lợi suất tự nhiên tăng vọt. Chuyện này chẳng còn liên quan gì đến Fed, thuần túy là thanh khoản bị rút cạn.

**Tại sao chứng khoán Mỹ lại phân hóa mạnh?**
Dow Jones, Nasdaq còn cầm cự được, nhưng chỉ số Russell 2000 (cổ phiếu vốn hóa nhỏ) lại rớt thảm? Tiền rút ra theo từng đợt, thoát khỏi bluechip có thanh khoản trước, cổ phiếu vốn hóa nhỏ phụ thuộc tài trợ nhiều nhất bị bỏ rơi đầu tiên. Khẩu vị rủi ro đang sụp đổ thấy rõ.

**Tại sao Bitcoin vẫn đứng vững?**
Nó chính là bộ khuếch đại thanh khoản và phong vũ biểu cảm xúc toàn cầu. Năm xưa nhờ bơm tiền mà tăng điên cuồng, giờ thanh khoản bị siết, dòng tiền nóng quốc tế sẽ bán nó đầu tiên. Tuần sau phiên châu Á đặc biệt nguy hiểm, nhịp rút vốn của đám arbitrage này bạn không thể đoán được.

Tóm lại: Rủi ro lớn nhất năm 2024 không phải Fed ôn hòa hay diều hâu, mà là "con tê giác xám" Nhật Bản đã bắt đầu lao tới. Làn sóng tiền rẻ thoải mái nhất mười năm qua đang rút đi.

Nước rút rồi, mới biết ai không mặc quần.
Giai đoạn đầu của đảo chiều thanh khoản, mọi loại tài sản sẽ càng biến động mạnh. Hãy giữ chặt ví, đừng liều lĩnh, chờ thị trường tìm lại cân bằng rồi hãy tính.