Tiến hóa thầm lặng của hệ sinh thái TON, phân tích về công nghệ của TON DEX PixelSwap

Gần đây, xu hướng của Bitcoin rất khả quan, sau khi phá vỡ mức đỉnh lịch sử, giá đã liên tục tăng lên, hướng tới mức 100.000 USD mà mọi người đã mong đợi từ lâu. Sau hơn ba năm chịu đựng đau đớn, Bitcoin hiện đã giúp phần lớn người nắm giữ đạt lợi nhuận, gần mức 10 vạn USD lại thu hút sự chú ý của toàn thế giới.

Tương tự, quá trình phát triển của hầu hết các thứ đều trải qua những cơn đau trưởng thành đặc trưng, và hành trình phát triển của hệ sinh thái TON trong năm nay chính là minh chứng rõ ràng nhất. Với việc mở rộng Telegram Mini Apps, mạng lưới TON đã bước vào chu kỳ riêng của mình, TVL liên tục tăng trưởng, các điểm nóng trong hệ sinh thái liên tiếp xuất hiện. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, dưới vẻ ngoài bùng nổ của hệ sinh thái TON, lại xuất hiện làn sóng phát hành token MiniGame gây tranh cãi liên tiếp.

Làn sóng phát hành token này tạm thời mang lại sự thịnh vượng cho TON: khối lượng giao dịch tăng vọt, số lượng người dùng bùng nổ, các token hot liên tục xuất hiện. Nhưng bản chất đằng sau sự thịnh vượng này là nhiều dự án game đơn giản dựa trên cơ chế chơi game và khuyến khích token để thu hút người dùng Farm, nhưng khó duy trì giá trị dài hạn. Điều này không những không mang lại tiến bộ thực chất cho hệ sinh thái TON, mà còn phần nào làm giảm lòng tin của thị trường.

Ngoài thiệt hại về uy tín do làn sóng phát hành token, hệ sinh thái TON hiện còn đối mặt với những thách thức căn bản hơn: các cơ sở DeFi là vai trò then chốt trong mọi hệ sinh thái, không chỉ là nền tảng cho các giao dịch của người dùng mà còn là trung tâm cho sự phát triển lành mạnh của hệ sinh thái. Giống như ETH không thể phát triển mà không có Uniswap hỗ trợ, một DEX tốt thường có thể trở thành điểm tựa để thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái. Tuy nhiên, hệ sinh thái TON hiện rõ ràng còn yếu kém trong lĩnh vực này. Các vấn đề như cơ sở hạ tầng giao dịch phi tập trung chưa hoàn thiện, công cụ dành cho nhà phát triển thiếu hụt, trải nghiệm người dùng bị phân mảnh khiến dòng vốn trong hệ sinh thái khó tập trung hiệu quả, các dự án khó có thể nhận được sự hỗ trợ thanh khoản ổn định và đáng tin cậy. Những điểm yếu của cơ sở hạ tầng DeFi này không chỉ hạn chế trải nghiệm giao dịch của người dùng, mà còn trở thành nút thắt quan trọng cản trở việc triển khai các dự án chất lượng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển lành mạnh của hệ sinh thái TON.

Trước tình hình hệ sinh thái TON thiếu tự tin, LayerPixel – giải pháp DeFi toàn diện All in One – đang cố gắng cải thiện các “vấn đề cấu trúc” trong hệ sinh thái TON thông qua kiến trúc sáng tạo đặc thù và các sản phẩm con cốt lõi của mình là PixelSwap.

Nhân dịp PixelSwap chuẩn bị TGE vào Q4, bài viết sẽ phân tích sâu về PixelSwap cùng các công nghệ sáng tạo liên quan, giúp độc giả nắm bắt nhanh những điểm đặc biệt của PixelSwap và chi tiết về TGE.

PixelSwap: DEX cốt lõi trong kiến trúc LayerPixel Để hiểu rõ về PixelSwap, cần bắt đầu từ dự án mẹ của nó là LayerPixel.

LayerPixel là giải pháp Layer 1.5 trên TON, sử dụng thiết kế kiến trúc mô-đun để giải quyết hạn chế của chuỗi TON về tính bất đồng bộ và phân mảnh, đồng thời phát huy tối đa lợi thế của sharding. Đồng thời, LayerPixel tích hợp liền mạch các chức năng DeFi với Telegram Mini Apps, xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm ví, DEX và oracle.

Trong cấu trúc thiết kế của LayerPixel, các thành phần cốt lõi đảm nhiệm các vai trò riêng biệt:

PixelSwap là DEX mô-đun đầu tiên trên TON, hỗ trợ các mô hình giao dịch tiên tiến như pool có trọng số và LBP

PixelWallet là ví hợp đồng thông minh có đặc điểm trừu tượng tài khoản (AA), cung cấp trải nghiệm tương tác DApp mượt mà cho người dùng

Pixacle là oracle phi tập trung, cung cấp dữ liệu giá chính xác và nhanh chóng cho các DApp và hợp đồng thông minh trong hệ sinh thái

LayerPixel còn phát triển bộ công cụ hoàn chỉnh cho các nhà phát triển trong hệ sinh thái TON, bao gồm SDK, API, cùng với kinh nghiệm thực chiến và các công cụ tích lũy trong quá trình phát triển.

Là một phần quan trọng trong kiến trúc LayerPixel, PixelSwap thể hiện hiệu quả trên nhiều phương diện trong hệ sinh thái TON.

Về mặt an toàn, dự án hợp tác với các tổ chức kiểm toán bảo mật blockchain hàng đầu toàn cầu để đảm bảo an toàn tài sản của người dùng. Về trải nghiệm người dùng, PixelSwap tích hợp sâu Telegram Bot, phát triển giao diện Mini App mượt mà, giúp người dùng thực hiện tất cả các thao tác liên quan đến DEX chỉ trong môi trường quen thuộc của Telegram, thực sự đạt được trải nghiệm “mượt mà”.

Về mặt kỹ thuật, PixelSwap áp dụng kiến trúc phân lớp sáng tạo, hỗ trợ nhiều thuật toán giao dịch tiên tiến, trong đó:

Chức năng đổi chéo nguyên tử (Atomic Swap) cho phép hoàn tất các giao dịch DeFi phức tạp trong một lần duy nhất

Cơ chế pool có trọng số cung cấp công cụ quản lý thanh khoản tinh vi hơn cho các nhà tạo lập thị trường chuyên nghiệp

LBP (Liquidity Bootstrapping Pool) cung cấp phương án phát hành token linh hoạt hơn cho dự án

Nhờ vào nền tảng kỹ thuật vững chắc của PixelSwap, “giao dịch đơn giản cho người dùng + phát hành token dự án dễ dàng” trở thành khả thi trong hệ sinh thái TON.

Sự phối hợp hệ sinh thái giữa PixelSwap và LayerPixel còn mở ra một kênh ươm tạo dự án hoàn chỉnh dành cho các nhà phát triển trong hệ sinh thái TON:

Các nhà phát triển có thể sử dụng các thành phần của LayerPixel để nhanh chóng xây dựng ứng dụng, sau đó có thể chọn triển khai dự án lên nền tảng PixelSwap. Hiệu ứng cộng sinh này tạo ra vòng tuần hoàn tích cực, LayerPixel xây dựng hạ tầng nền tảng và công cụ phát triển, còn PixelSwap tập trung hỗ trợ thanh khoản cho các dự án trong hệ sinh thái TON.

Cách phân chia rõ ràng này giúp các nhà phát triển tập trung vào đổi mới sản phẩm, không phải lo lắng quá nhiều về công nghệ nền tảng hay thanh khoản. Đây chính là mô hình tương tác tích cực cần thiết để hệ sinh thái TON phát triển mạnh mẽ.

Khám phá nghệ thuật giao dịch đơn giản của PixelSwap Kỹ thuật là lực lượng sản xuất hàng đầu, để thực sự hiểu được tính độc đáo của PixelSwap, không thể thiếu việc phân tích nguyên lý công nghệ đằng sau các chức năng đa dạng của nó.

Chuyển đổi nguyên tử: tất cả các bước được đóng gói hoàn chỉnh

PixelSwap là DEX đầu tiên và duy nhất trên hệ sinh thái TON thực hiện chuyển đổi nguyên tử (Atomic Swap), là một trong những đổi mới công nghệ đáng chú ý của PixelSwap, cũng là nền tảng để người dùng có thể trải nghiệm giao dịch mượt mà trên PixelSwap.

Hãy tưởng tượng quá trình đổi token trên các DEX truyền thống: cấp phép token A, chờ xác nhận, cấp phép token B, chờ xác nhận, cuối cùng mới thực hiện trao đổi. Quá trình này giống như phải qua ba đèn đỏ mới đến đích. Cơ chế chuyển đổi nguyên tử của PixelSwap khéo léo giải quyết vấn đề này. Bằng cách thiết kế hệ thống sắp xếp giao dịch trên hợp đồng thông minh, đóng gói tất cả các thao tác cần thiết (cấp phép, chuyển khoản, trao đổi) thành một thao tác nguyên tử không thể chia nhỏ. Điều này giống như mở ra một đường hầm riêng biệt trong thành phố, người dùng chỉ cần gọi một lần ví TON (như TONkeeper) là có thể hoàn tất toàn bộ các bước giao dịch một cách liền mạch.

Về mặt kỹ thuật, chuyển đổi nguyên tử của PixelSwap dựa trên cơ chế truyền tin nội bộ của hợp đồng thông minh TON. Nhờ thiết kế hợp đồng cẩn thận, đảm bảo tất cả các bước giao dịch đều thành công hoặc đều hoàn nguyên, phù hợp hoàn hảo với tính nguyên tử của đặc tính giao dịch trong blockchain (ACID). Không chỉ giảm chi phí gas, còn loại bỏ rủi ro về trạng thái trung gian có thể gây thiệt hại về tài chính.

Với sự hỗ trợ của chuyển đổi nguyên tử, các nhu cầu giao dịch nhỏ hàng ngày của người dùng không còn phức tạp nữa. Chỉ cần một lần nhấn, toàn bộ quá trình giao dịch sẽ tự động hoàn tất, giúp người dùng dễ dàng thực hiện các thao tác liên tiếp trên chuỗi, giống như sử dụng Alipay vậy.

Cơ chế pool có trọng số và LBP: Quản lý thanh khoản sáng tạo Dựa trên việc đảm bảo trải nghiệm giao dịch tối ưu, PixelSwap còn có những đổi mới sâu về quản lý thanh khoản. Nền tảng hỗ trợ hai loại thiết kế pool thanh khoản tiên tiến: pool có trọng số và pool dẫn dắt thanh khoản (LBP).

Các DEX truyền thống thường dùng công thức xy=k cố định, giống như chiếc cốc đầy nước, khi rót ra một ít, mực nước sẽ nhanh chóng tăng lên, gây ra biến động giá lớn. PixelSwap sáng tạo khi giới thiệu cơ chế pool có trọng số, sử dụng công thức linh hoạt hơn: x^a*y^(1-a)=k, giống như một chiếc bình có thể điều chỉnh hình dạng, phù hợp hơn với nhu cầu thị trường.

Dựa trên nền tảng của pool có trọng số, PixelSwap còn sử dụng cơ chế điều chỉnh động LBP (Liquidity Bootstrapping Pools). Trong quá trình hoạt động của pool, tỷ lệ của hai token sẽ tự động điều chỉnh, giúp hợp đồng có thể mua hoặc bán tài sản theo chiều hướng phù hợp một cách thụ động. Điều này cung cấp giải pháp phát hành token công bằng và hiệu quả hơn cho các dự án mới.

Giả sử một dự án mới muốn phát hành token trên TON. Phương pháp truyền thống giống như mở một quầy hàng, ghi “1 TON = 100 TOKEN” với giá cố định. Nhưng có thể giá quá cao sẽ không ai mua, giá quá thấp sẽ bị các cá mập mua sạch trong một lần.

Đây chính là lúc cơ chế pool có trọng số và LBP phát huy tác dụng. Nó giống như một hệ thống điều tiết thị trường thông minh:

Pool có trọng số làm gì?

Chịu trách nhiệm điều chỉnh tỷ lệ đổi khi giao dịch, ví dụ như dự án đầu tư 100 vạn TOKEN và 1000 TON, ban đầu cho TOKEN dễ đổi ra hơn (trọng số cao), như vậy sẽ tạo điều kiện tốt cho các nhà hỗ trợ sớm.

LBP phối hợp ra sao?

Giống như lắp đặt một bộ hẹn giờ cho pool này, theo thời gian, tự động điều chỉnh độ khó của việc lấy TOKEN (điều chỉnh trọng số). Ngày đầu, 100 TON có thể đổi lấy 10.000 TOKEN, đến ngày thứ 7, cùng 100 TON đó chỉ còn đổi được 5.000 TOKEN.

Nhờ chức năng điều chỉnh của pool có trọng số và LBP, quá trình phát hành token trở nên linh hoạt hơn. Dự án chỉ cần đặt ra một quỹ đạo giá hợp lý, để thị trường tự khám phá giá. Giống như thiết kế một đường băng mềm cho token, vừa tránh biến động giá dữ dội, vừa ngăn chặn dòng vốn tập trung quá mức, thực hiện phân phối token công bằng và hiệu quả.

Người đóng góp giá trị ưu tiên, phân phối token $PIX chọn lọc người dùng thực sự Trước đó, thị trường hiện tại đã không còn nhiệt huyết như thời kỳ phát hành token MiniGame nữa. PixelSwap sắp TGE rõ ràng hiểu rõ những lo ngại của người dùng thị trường, làm thế nào để token $PIX khác biệt so với trước, từ đó xóa tan định kiến của thị trường là điều mà đội ngũ đã tính đến từ đầu.

Cơ chế phân phối chọn lọc và hình mẫu người dùng chất lượng cao Thực sự tương tác, chính là người trong cuộc

Các dự án truyền thống thường dùng phương thức nhiệm vụ đơn giản để nhận airdrop, dễ dẫn đến tài khoản bot, gây áp lực bán lớn. Trong khi đó, người dùng của PixelSwap cần chứng minh sự hoạt động thực qua các tương tác trên chuỗi. Người dùng thực hiện Swap hoặc cung cấp thanh khoản trên DEX, nâng cao “giá trị tài khoản” đồng thời góp phần duy trì hoạt động của toàn bộ giao thức. Sự tham gia sâu này giúp người dùng nhận thưởng và đồng thời tạo dựng sự đồng thuận với giao thức. Đội ngũ còn kết hợp khéo léo GameFi và DeFi. Mọi khoản nạp tiền thật trong hệ sinh thái game đều có thể chuyển thành điểm token, đảm bảo người nắm giữ token đều là những người đóng góp thực sự của hệ sinh thái.

Thông qua Airdrop kết nối đối tác và người dùng chất lượng cao

Thông qua nền tảng PIXArena, người dùng có thể tham gia Farming Pool, Swap và các hoạt động tương tác thực chất khác với các dự án trong hệ sinh thái PixelSwap như Tomarket để nhận $PIX Airdrop. Cơ chế “đầu tư trước, thu về sau” này giúp lọc ra những người dùng chất lượng cao thực sự quan tâm đến dự án. Các hình thức hợp tác Airdrop sáng tạo trong PIXArena còn cung cấp kênh tiếp cận chính xác người dùng thực, đồng thời xây dựng hàng rào tự nhiên chống lại việc lợi dụng tài khoản ảo để kiếm lợi.

Tokenomics Là dự án DEX trong hệ sinh thái TON, thiết kế tokenomics của PixelSwap tập trung vào kế hoạch dài hạn dựa trên tính bền vững và thực dụng. Token $PIX đảm nhận vai trò quản trị và công cụ khuyến khích trong hệ sinh thái.

Phân bổ và mở khóa token

Tổng cung của $PIX đặt ở mức 500 triệu, sử dụng cơ chế mở khóa dần dần. Phần khuyến khích cộng đồng chiếm 50%, dùng để hỗ trợ tăng trưởng hệ sinh thái, bao gồm khai thác thanh khoản và khuyến khích giao dịch; nhà đầu tư giai đoạn đầu chiếm 20%, mở khóa 5% tại TGE, sau đó qua 4 tháng sẽ có đợt mở khóa theo đà và mở khóa tuyến tính trong 18 tháng; đội ngũ chính và nhân viên tương lai chiếm 15%, phần này có thời gian khóa 12 tháng và mở khóa tuyến tính trong 2 năm; còn 15% dành cho phân phối đặc biệt: 3% cho IDO, 2% dành cho cố vấn, 10% còn lại để thêm thanh khoản.

Cơ chế phân phối doanh thu

Thu nhập của giao thức được phân chia đều, một nửa dành cho phát triển đội ngũ cốt lõi, đảm bảo dự án liên tục cập nhật, nâng cấp; phần còn lại do DAO quản lý, toàn quyền quyết định sử dụng quỹ này.

Xây dựng hệ sinh thái giai đoạn đầu

Trong giai đoạn đầu sau TGE, đội ngũ dự kiến dùng 3.5% token cộng đồng để phát triển hệ sinh thái. Trong đó, 0.5% airdrop cho người dùng trả phí trong hệ sinh thái; 1% dùng để airdrop và hợp tác với các dự án, KOL trong hệ sinh thái Web3, ví dụ như 0.14% tổng cung của $PIX phân bổ trong đợt bán trước trên nền tảng Gate.io ngày 18 tháng 12; còn 2% dùng để retroactive airdrop và khuyến khích thanh khoản sớm.

Kết luận Từ khát vọng ban đầu mang theo mục tiêu Real Mass Adoption, đến việc đối mặt với thử thách về niềm tin và nhiệt huyết, hệ sinh thái TON chính là hình ảnh thu nhỏ của quá trình phát triển các sáng tạo mới nổi.

Trong bối cảnh đầy bất định hiện nay, đổi mới công nghệ và nhận thức thị trường tạo thành một nghịch lý thú vị: càng khi thị trường ảm đạm, càng cần những người xây dựng chân chính; và giai đoạn cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện lại càng thử thách khả năng thấu hiểu công nghệ và chiến lược của các dự án. LayerPixel và PixelSwap chính là những ví dụ chạm tới cốt lõi của vấn đề này — vừa giữ vững đổi mới công nghệ, vừa làm thế nào để các ứng dụng crypto trở về đúng bản chất giải quyết các vấn đề thực tế.

Xét từ góc nhìn vĩ mô, mọi sự phát triển của các sáng tạo mới đều khó tránh khỏi những chông gai, sự giảm nhiệt trong ngắn hạn có thể là một quá trình cần thiết, giúp toàn bộ hệ sinh thái tích lũy và suy ngẫm, từ đó tìm ra hướng đi rõ ràng hơn trong chu kỳ phát triển tiếp theo.

Trong quá trình này, điều thực sự đáng chú ý không phải là sự thăng trầm của thị trường, mà là những nỗ lực thực tiễn thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái dưới bề nổi biến động, có thể chính là tiêu chuẩn cuối cùng để đánh giá giá trị của dự án.